زگیلها، رشد خوش خیم (غیرسرطانی) پوست هستند و زمانی که یک ویروس سطحیترین لایهی پوست را عفونی میکند ظاهر میشوند. ویروسهایی ایجاد کنندهی زگیل ، ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) نامیده میشوند. اگر پوست خود را به گونهای برش داده یا آسیب رسانید، بیشتر احتمال دارد گرفتار یکی از این ویروسها شوید.
ویروس زگیل مسری است. زگیلها از راه تماسی و لمسی گسترش مییابند. زگیلها اغلب به رنگ پوست و زبر و خشن هستند، اما ممکن است تیره (قهوهای یا خاکستری تیره)، صاف و نرم نیز باشند.
زگیلها اغلب به درمان نیاز ندارند و خود به خود از بین میروند؛ مخصوصا اگر زگیل در کودکان باشد. در بزرگسالان ممکن است زگیل به راحتی و به سرعت از بین نرود. هرچند اکثر زگیلها بی خطر هستند، اما متخصصین پوست آنها را درمان میکنند.
اگر زگیل به خودی خود بهبود نیابد، به بیمار صدمه بزند، یا تعداد آنها زیاد شود، فرد باید به پزشک مراجعه کند. پزشکان روشهایی برای درمان زگیل دارند. انتخاب روش درمان مناسب به سن و وضعیت سلامت بیمار و همچنین نوع زگیل بستگی دارد.
ویروسهایی که ویروس پاپیلومای انسانی نامیده میشوند باعث ایجاد زگیل میشوند. زمانی که بریدگی یا خراشی روی پوست باشد، ویروس راحتتر وارد بدن فرد میشود. به همین دلیل است که اکثر کودکان به زگیل مبتلا میشوند. همچنین زگیل در قسمتهایی از بدن که اصلاح میشوند، مانند ریش مردان و پاهای زنان، بیشتر ایجاد میشود. ممکن است زگیل از یک قسمت بدن به قسمت دیگر گسترش یابد.
زگیل از شخصی به شخص دیگر نیز منتقل میشود. فرد با لمس زگیل موجود روی بدن فرد دیگر، به زگیل مبتلا میشود. برخی از افراد پس از لمس شیئی مانند حوله که قبلا فرد مبتلا به زگیل آن را لمس کرده بود، به زگیل مبتلا میشوند. معمولا چند ماه طول میکشد تا زگیل رشد کرده و قابل رویت شود.
هر شخصی ممکن است به زگیل مبتلا شود. برخی از افراد بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به ویروس زگیل هستند. این افراد عبارتند از:
پزشک با نگاه به محل میتواند بگوید که ضایعهی مورد نظر زگیل است یا خیر. در برخی موارد نادر، پزشک باید برای اطمینان بیشتر، از پوست نمونه برداری کند. اگر پزشک قصد نمونه برداری داشته باشد، زگیل را برداشته و آن را به آزمایشگاه میفرستد. در آزمایشگاه، تکه کوچکی از زگیل زیر میکروسکوپ دیده میشود. نمونه برداری بی خطر بوده و سریع انجام میشود. نمونه برداری نباید باعث ایجاد اضطراب در بیمار شود.
بهترین راههای درمان زگیل در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
آنزیم پروتئولیتیک (آنزیمی تجزیه کنندهی پروتئین) که در گیاه استبرق وجود دارد میتواند زگیلهای آبکی را از بین ببرد. کرم گیاه استبرق را از داروخانه یا به صورت آنلاین تهیه کرده و حداقل چهار مرتبه در روز آن را بر روی زگیل بمالید.
اسید سالیسیلیک دارویی برای درمان زگیل است که بدون نسخه به فروش میرسد و در درمان ضایعات پوستی خفیف مورد استفاده قرار میگیرد. اسید سالیسیلیک، کراتین (پروتئین تشکیل دهندهی ساختار پوست) موجود در زگیل و پوست اطراف آن را نرم میکند. زمانی که زگیلها نرم شوند، میتوان با استفاده از سنگ پا یا سوهان ناخن زگیل را جدا کرد.
در سرما جراحی، از نیتروژن مایع برای انجماد و تخریب زگیلهای آبکی استفاده میشود. ممکن است پس از درمان، تاولی در محل زگیل تشکیل شود اما این تاول پس از ۲ تا ۴ هفته بهبود مییابد.
خشک کردن زگیل با برق روشی برای درمان زگیلهای آبکی است که از یک میله برای ارسال جریان الکتریکی به زگیل استفاده میکند. الکتریسیته باعث نابودی رگهای خونی درون زگیل و از بین رفتن زگیل میشود.
روش لیزر پالس دای روشی سریع و موثر برای افرادی است که دارای زگیلهای آبکی چندتایی هستند. در روش لیزر از انرژی گرمایی برای نابودی زگیل و سلولهای قرمز خون که زگیل را تغذیه میکنند استفاده میشود.
گاهی پزشک روشی را برای درمان پیشنهاد میدهد که شامل تزریق آنتی ژنهای مامپس، کاندیدا یا تریکوفیتین در محل زگیل است. این آنتی ژنها سیستم ایمنی بدن را تحریک میکنند تا آنتی بادیهای لازم برای مبارزه با عفونت ناشی از ویروس زگیل آبکی را تولید کند.
علاوه بر درمانهای دارویی میتوان از روشهای زیر برای درمان زگیل در خانه استفاده کرد:
موز نیز مانند کرم گیاه استبرق حاوی آنزیم پروتئولیتیک است که زگیلهای آبکی را برطرف میکند. با استفاده از یک چنگال موز را له کرده و حداقل دو مرتبه در روز پورهی موز را روی محل عفونت قرار دهید. به مرور زمان، زگیلها ناپدید میشوند.
اسید سیتریک موجود در آب لیمو حاوی مقدار زیادی ویتامین ث است و اعتقاد بر این است که ویتامین ث میتواند ویروس ایجاد کنندهی زگیل را از بین ببرد. حداقل سه مرتبه در روز آب لیموی تازه روی زگیلهای آبکی بزنید تا زمانی که زگیلها از بین بروند.
سیر دارای مادهای به نام آلیسین است که دارای خاصیت ضد ویروسی بوده و میتواند ویروسهای بسیاری از جمله ویروس مولوسکوم کانتوژیوزوم یا ویروس زگیل آبکی که باعث ایجاد زگیل میشود را از بین ببرد.
سیر را در سیر خرد کن، خرد و له کرده و آن را مستقیما روی زگیلهای آبکی قرار دهید. با استفاده از باند یا یک نوار سیر را به مدت ۲۴ ساعت در محل ثابت نگه دارید. هر روز سیر و نوار را تعویض کنید.
سرکه سیب یک درمان خانگی موثر برای خشک کردن و رفع زگیلها است. اسید موجود در سرکه سیب با زگیل مبارزه کرده، و باعث برداشت یک لایه از پوست سالم و در نتیجه حذف ویروس موجود از روی پوست میشود.